Nie da się ukryć, że z punktu widzenia pracodawcy umowa cywilnoprawna jest korzystniejsza niż zawarcie standardowej umowy o pracę. Pracownikowi nie przysługuje płatny urlop i można rozwiązać współpracę natychmiast, bez okresu wypowiedzenia. W dodatku od umowy o dzieło nie odprowadza się składek na ubezpieczenie i również przy umowie zlecenia można tego uniknąć, np. jeśli zleceniobiorca jest zatrudniony w innym miejscu. Jedno pozostaje niezmienne – podatek od umowy zlecenia lub o dzieło obowiązuje w każdym przypadku, choć sposób odprowadzania podatku będzie uzależniony m.in. od kwoty i od tego, kto zawiera taką umowę. Kiedy mamy do czynienia z ryczałtem, a kiedy z podatkiem na zasadach ogólnych?
Zryczałtowany podatek od umowy zlecenie lub o dzieło
Zryczałtowana stawka podatku od umów cywilnoprawnych wynosi 18% i obliczana jest od kwoty brutto. Jednak korzystanie z tej formy opodatkowania jest możliwe jedyne w dwóch przypadkach:
- Gdy kwota brutto umowy nie przekracza 200 zł.
- Gdy zleceniobiorca nie jest pracownikiem zleceniodawcy (tzn. między stronami nie istnieje stosunek pracy regulowany umową o pracę).
W tej sytuacji podatek od umowy pobiera zleceniodawca, który następnie musi odprowadzić go do urzędu skarbowego. Podatek należy obliczyć, mnożąc przychód przez 18% – bez pomniejszania wynagrodzenia o składki ZUS czy koszty uzyskania przychodu. Zryczałtowany podatek zostaje wykazany w deklaracji rocznej płatnika (zleceniodawcy) na formularzu PIT-8AR. Zleceniobiorca nie otrzymuje PIT-11, w związku z czym nie wykazuje przychodu z umowy w swojej deklaracji rocznej. Co ważne, wynagrodzenia z umów cywilnoprawnych nie sumują się, tzn. jeśli pracownik zawarł więcej umów na kwotę do 200 zł, wówczas nie uwzględnia żadnej w swoim PIT-cie.
Podatek od umowy cywilnoprawnej rozliczany na zasadach ogólnych
Jeśli zleceniobiorca zarobił na umowie zlecenie lub o dzieło więcej niż 200 zł, wówczas to na nim ciąży obowiązek rozliczenia podatku. W tym przypadku również obowiązuje stawka 18%, jednak podatek obliczany jest inaczej. Najpierw należy odjąć od wynagrodzenia brutto składki ZUS (jeśli występują) oraz koszty uzyskania przychodu (obliczane od kwoty brutto pomniejszonej o składki ZUS). Następnie tak wyliczoną kwotę mnożymy przez stawkę 18% i od wyniku odejmujemy składkę na ubezpieczenie zdrowotne – uzyskana kwota stanowi zaliczkę na podatek dochodowy. Po zakończeniu roku podatkowego zleceniodawca wypełnia deklarację PIT-11, która posłuży zleceniobiorcy do obliczenia i odprowadzenia podatku od umowy.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych obowiązuje także wówczas, gdy wynagrodzenie zleceniobiorcy jest podane w stawce godzinowej. Przychód brutto oblicza się, mnożąc stawkę przez liczbę przepracowanych godzin. Zaliczkę na podatek dochodowy odprowadza się od wynagrodzenia pomniejszonego o koszty uzyskania przychodu i ewentualnie stawki ZUS. Zasady ogólne stosuje się nawet wtedy, gdy wynagrodzenie za przepracowane godziny nie przekracza 200 zł.
